Социальнай хантыраак диэн — социальнай көмүскэл уоргаттара уонна киһи икки ардыгар түһэрсиллэр дуогабар. Хантыраак көмөтүнэн киһи үөрэниэн, бэйэтин дьыалатын арыныан, кэтэх хаһаайыстыбатын сайыннарыан, үлэҕэ киириэн уонна ыарахан кэмигэр судаарыстыбаттан көмө ылыан сөп.
Кэнники сылларга социальнай хантыраак үгүс тыа сирин дьонун баҕа санаатын толорон, бэйэ дьыалатын арыналларыгар, дьарыктаах буолан дохуот киллэринэллэригэр бигэ тирэх буолла.
Биһиги хаһыаппыт нөҥүө социальнай хантыраак көмөтүнэн бэйэ дьыалатын арыммыт дьон туһунан кэмиттэн кэмигэр ааҕааччылардыын билсиһиннэрээччибит. Бүгүн кэпсиир дьоммут Шустовтар.
Шустовтар диэни иһиттибит да аны ол аата унтуу улларар дьону өйдүү түһэбит. Эмиэ да сөп. Кинилэр ийэлэриттэн Екатерина Егоровна Шустова аҕата Шустов Александр Васильевичтан (1905 с.т) 1955 с. саҕалаан бары бу идэни баһылаатылар.
Дьиэ кэргэн ийэтэ Анна Иннокентьевна кэпсиир: “Мин Абый Абыйыттан төрүттээхпин. Аҕам Черемкин Иннокентий Иванович, ийэм Черемкина Мария Афанасьевна элбэх оҕолоох ыалга сэттис оҕонон төрөөбүтүм. Онтон 1969 с. аҕабыт үлэҕэ ананан Сутуруохаҕа көһөн кэлбиппит. Кини сопхуос управляющайынан үлэлиирэ.
Кэргэним Геннадий Александрович, 6-с кылаастан бииргэ үөрэммиппит. 1984 с. ыал буолбуппут. Кэргэним идэтинэн суоппар. Үлэтин ПМК-ҕа плотнигынан саҕалаабыта. Кэлин самосвалга үлэлээбитэ, ол саҕана нэһилиэк ахсын тутууга кумах таһар этилэр.
Мин 1990 сылтан иистэнэбин. Бастакы ииһим кырата суох, андаатыра шуба этэ. Кэлин түүлээхтэн ушанка бэргэһэлэри тигэр буолбутум, онтон атах таҥаһыгар көспүтүм. Онон иистэммитим ыраатта. Саха ииһин бары көрүҥүн тигээччибин.
1995 сылтан ИП быһыытынан тыс имитэр, тигэр, улларар этибит. 2000 сылтан 21 сыл устата массыынанан куораттан груз таспыппыт. 2006 сылтан 2022 сылга дылы “Малинка” маҕаһыын арынан үлэлээтибит.
Онтон, быйыл, ыам ыйыгар социальнай хантыраак түһэрсэн, 370 000 солк ылан урукку, сатыыр, сөбүлүүр идэбитигэр төнүннүбүт. Бу харчыбытынан тыс атыыластыбыт, улларар, тигэр матырыйаал, буойуллах, хаатыҥка, ранты, килиэй, түүддьэ таҥас (брезент, ватин, сукуна) ыллыбыт.
Тыһы бэйэбит токко сиэтэн хатарабыт, имитэбит, кэргэним улларар. Хантыраак ылан бэйэбит дьыалабытын арынан, уруккуну төннөрөр хайа да өттүнэнэн үчүгэйдээх. Үлэлиир былааннаахпыт, сакаас киирэ турар. Хас биирдии иискэ санаабытын ууран туран тигэбит”.
Улууска атах таҥаһын тигэр, улларар дьон суоҕун кэриэтэ, онон нэһилиэнньэҕэ наадалаах эйгэҕэ хантыраак түһэрсибит Шустовтар дьиэ кэргэттэрэ дьоннорун урукку идэлэригэр төннүбүттэрэ хайҕаллаах. Ылсыбыт дьыалалара сайда, санаалара кыайар дьарыктара сайда туралларыгар баҕарабыт.
Анастасия СОРОКОУМОВА.