«Дойду оҕотун сураһар» диэн этии баар. Ол аата, киһи төрөөбүт дойдута хайа да түгэҥҥэ ыччатын күүтэр, ахтар, ыраахтан ситиһиилэриттэн үөрэр. Саҥа дьыл сынньалаҥнарыгар кэлбит В.Н. Дохунаев аатынан Муҥурдаах орто оскуолатын выпускниктарын кытта кэпсэттим.
Киһиэхэ төрөөбүт сирэ-дойдута майгытыгар-сигилитигэр хайа эрэ өттүнэн хайаан да сабыдыаллыыр диэччилэр. Бу этиигэ сөпсөһүөхпүн баҕарабын. Ол курдук, Абый ыччата дойдутунуу, олус ураты, дьулуурдаах, модун санаалаах. Төһө да киһи киэҥ сирдэринэн арааһы билэ-көрө сырыттар, өйө-санаата син биир төрөөбүт алааһыгар курдары таттара турар эбит. Ыччат дойдутугар кэллэҕинэ, тиҥиргэччи тэбэр сүрэҕэр улааппыт түөлбэтэ күндү буоларын, ураты миэстэни ыларын өйдүүр.
Үөрэммит кыһабыт
Оскуолаҕа устудьуоннар үөрэнээччилэри кытта көрүстүлэр. Истиҥ кэпсэтиини учууталлар А.Ф. Павлова, А.В. Корякина тэрийэн ыыттылар.
«Дойду сурахтаах, алаас ааттаах» диэн өс хоһооҥҥо этиллэринии, эдэр дьон сүрэхтэригэр-быардарыгар нэһилиэктэрин эйгэтэ, тыына иҥэн, сөҥөн сырыттаҕа. Устудьуоннар алтыһыыларыгар оҕо саастан саҕыллыбыт үтүө сыһыан суккуллар, онон көрсөн үөрдүлэр, ирэ-хоро кэпсэттилэр.
Ону таһынан, М.М. Слепцов аатынан кыраайы үөрэтэр түмэлгэ сырыттылар. Салайааччы А.Г. Сорокоумова бэртээхэй экскурсияны ыытта.
Истиҥ кэпсэтии
Сэргэлээххэ Саха сирин бары муннуктарыттан үөрэххэ, сырдыкка, кэрэҕэ таласпыт сэргэх ыччаттар мусталлар. Сэргэлээх — ыччат ыллыыр ымыыта, талаһар ырата, таптал уйата, куорсун анньынар сирэ.
М.К. Аммосов аатынан ХИФУ Педагогическай институтун 5 кууруһун устудьуона Екатерина Федорова кэпсиир:
— Устудьуон сылларым олус түргэнник аастылар, бастакы сылларбытыгар карантин буолан, 1-2 куурустар чуумпу соҕустук ааспыт курдуктар. Ол да буоллар, устудьуоннар идэлээх сойуустарыгар актыбыыстыы киирбит буолан, устудьуон олоҕун кэрэтин барытын билбит курдукпун. Күннэрбин-ыйдарбын олус киэргэппитэ, саамай умнуллубат түгэннэри бэлэхтээбитэ. Ситиһиилэрбинэн «X-model» куонкуруска кыайыыны уонна «Мисс Студенчества РС (Я)» куонкуруска «Мисс зрительских симпатий» анал ааты ылбыппын ааҕабын. Дойдубар ийэм өйүүр буолан, элбэхтэ кэлэ сылдьабын, сайын кэлэ сылдьыбытым эрээри, ахтылҕаным куруутун күүстээх.
Оскуолаҕа 2019-20 үөрэх дьылыгар лиидэрдээбит, бастыҥ спортсмен Ренат Садовников университет Горнай институтун 3 кууруһугар үөрэнэр.
— Мин ХИФУ-га орто үөрэх кэннэ киирбитим. Университет — устудьуоннар доҕотторун кытта өйөһөн-убансан, кыһалҕаларын уонна үөрүүлэрин бииргэ үллэстэн олорор сирдэрэ дии саныыбын. Үгүспүт үлэлиир, ыал да устудьуоннар бааллар. Устудьуон үөрэнэрин таһынан, өскөтүн үөрэҕин кыайар уонна бириэмэлээх буоллаҕына, үлэлиирэ диэн бэртээхэй дьыала буоллаҕа.
Дойдубун кытта ситимим күүстээх, манна күүс-уох иҥэринэ кэлэбин, — диэн этэр устудьуон.
Математика уонна информатика институтун 2 кууруһун устудьуона Тимофей Ефимов:
— Дойдубар сайын кэлэ сылдьыбытым, ол аата, түөрт ый буолан баран кэллим. Институтум устудьуоннар идэлээх сойуустарыгар актыбыыспын. Университет үөрэҕи, билиини-көрүүнү иҥэрэрин таһынан, устудьуон бары өттүнэн сайдарыгар кыаҕы, тирэҕи биэрэр, усулуобуйа оҥорор дии саныыбын, — диэн кэпсээтэ.
Естественнэй наукалар институттарын 1 кууруһун устудьуона Николай Садовников :
— Бастакы орто үөрэхпин бүтэрэн, дойдубар ытык иэспин толорон, аармыйаҕа сулууспалаан, үрдүк үөрэххэ киирбитим. Устудьуоннуур сыллар – дьоллоох кэмнэр. «Сэргэлээҕим уопсайын кэрэ да киэһэлэрэ…» диэн ырыаҕа ылланарын курдук, уопсай романтиката өрө оргуйар. Дойдубар үс сыл буолан баран кэллим. Ахтыбыппын ахан, күндү дьоммун көрсөн үөрдүм, — диэн этэр.
Ааспыт сыллааҕы оскуола выпускницата, В.В. Фадеев аатынан Финансовай-экономическай колледж 1 кууруһун устудьуона Валерия Стручкова:
— Устудьуоннуурбун сөбүлээтим. Уопсайга олоробун. Дойдубар сыл аҥаара курдук буолан баран кэллим, олус күүскэ ахтыбыппын, — диэн кэпсиир.
Түмүк оннугар
Сахалар бастаан хантан сылдьарбытын, кимтэн кииннээхпитин, хантан хааннаахпытын ыйыталаһабыт. Үксүгэр хотугу улуус ыччаттара дойдуларын ааттаатахтарына: «Хантан? Абыйтан (ырыа тыллара) диэ. Ыраах эбит», — дииллэр. Кырдьык, ыраахтар. Чугастааҕы улуустарга курдук, массыынанан аҕыйах чаас иһигэр айаннаан тиийбэккин. Үс чаас сөмөлүөтүнэн көтөбүт, түөрт чаас массыынанан айанныыбыт.
Айан улахан сыаналаах. Харчы-үп эрэ өттүн эппэппин. Сүдү суолталаах, сүҥкэн ис хоһоонноох. Талбыппытынан кэлэрбит, барарбыт кыаллыбат буолан, эппиэтинэс да баар курдук ээ.
Киһи дойдута — кини уйата, угуттанар холумтана, эркинэ-көмүскэлэ буолар.
Эльдар САДОВНИКОВ