Бу күннэргэ Дьокуускайтан Абый улууһугар мобильнай биригээдэ кэлэн, нэһилиэктэринэн дьону көрө-истэ сылдьар.
Сыаҥааннаахха олунньу 8-10 күннэригэр үлэлээтилэр. Түгэнинэн туһанан, көрсөн кэпсэтэээри, балыыһаҕа тахса сырыттым. Салаайааччылара, терапевт Надежда Попова маннык сэһэргиир:
— 2023 сыллаахха Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ил Дархана А.С.Николаев уурааҕынан Өрөспүүлүкэтээҕи доруобуйа киинин иһинэн «Мобильнай биригээдэлэр өрөспүүбүлүкэтээҕи кииннэрэ» тэриллибитэ. Биһиги Дьокуускайга Бестужева-Марлинскай уулуссатын 1№-гэр баарбыт. Сыл устата барыта 13 оройуону кэрийэбит. Абый улууһугар үһүс сырыы буолла. Бу иннинэ эһиэхэ атын биригээдэ кэлэ сылдьыбыта, биһиги манна бастакыбытын кэллибит. Улахан дьону эрэ көрөбүт. Оҕолору көрөр биригээдэ туспа буолла.
Сыл түмүгүнэн элбэх ыарыыны буллубут. Балыыһалар операцияҕа бэлэм буоллахтарына, кыра операциялары оҥоробут. Ону кытта травматологтар сүһүөх тахсыытыгар, уҥуох тостуутугар суһал көмөнү оҥороллор. Ыарыыны кэмигэр булан, санрейсынан да ыытар түгэннэр бааллар. Өрөспүүбүлүкэбитигэр элбэх киһиэхэ онкология эрдэтээҥҥи стадиятын буллубут. Онон кэмигэр элбэх операция оҥоһулунна.
Манна биһиги 13 киһи (10 бырааһы кытта 3 медперсонал) буолан, олунньу 8-10 күннэригэр үлэлээн бүттүбүт. Бу иннинэ Кэбэргэнэҕэ сылдьан, 117, манна 91 киһини көрдүбүт-иһиттибит. Сыаҥааннаахха бастакы күҥҥэ кырдьаҕастары дьиэнэн кэрийбиппит, онтон икки күн балыыһаҕа үлэлээтибит.
Бу икки нэһилиэккэ сылдьан баран, уопсайынан эттэххэ, дьон туруга атын оройуоннартан куһаҕана суох. Сүнньүнэн сүрэх ыарыылаахтар уонна дабылыанньалаахтар элбэхтэр. 50-ча киһи дабылыанньата үрдүк. 200 дабылыанньалаах хаама сылдьаллар. Холобур, илдьэ кэлбит эмим Кэбэргэнэҕэ бүтэн хаалбыта. Ону кытта тыҥа ыарыыта 45 киһиэхэ баар. Ол — хобл, бронхиальнай астма. Бу бөһүөлэктэр дьонноро быраас эрдэ анаабыт эмтэрин төрүт испэттэр эбит диэн бэлиэтии көрдүм.
Маннык биригээдэлэргэ көрдөрө кэлэллэригэр дьон паспордарын, полистарын, СНИЛС-тэрин хайаан да илдьэ кэлэллэрэ ирдэнэр.
Ааспыкка кэлэн барбыт биригээдэҕэ элбэх киһи көрдөрбүт буолан, бу сырыыга аҕыйах киһи көрдөрдө дии санаатыбыт. Сорох дьон ааспыттааҥҥы көрдөрүүлэрин кытта тэҥнээн көрөр динамика оҥоһуллуохтаах.
Ити кэннэ УЗИ специалиһа Ангелина Лазарева кэпсэттим:
— УЗИ-га көрдөрбүт дьон хас да хайысхаҕа көрдөрүннүлэр. Үөс уларыйыыта, таастаныыта, искэннэниитэ элбэх. 15 сыл үлэлээтим да, биир киһиэхэ үөскэ аан бастакыбын улахан искэни көрдүм. Киин сиргэ баран көрдөрөрүгэр сүбэлээтим. Сорох дьон үөстэрэ эриллэн-буруллан сытар. Оннук үөстээх дьон элбэх ууну иһиэхтэрин наада. Быар сыаланыыта, улаатыыта эмиэ баар. Эр дьоҥҥо ахта былчархайа (предстательная железа) көстөр. Дьахтар эмиийигэр искэни буллум. Аан дойдуга дьахтар аймах ыарыыларыттан эмиий рага бастакы миэстэҕэ турар. Онон кэрэ аҥаардар кэмиттэн кэмигэр көрдөрүнэ сылдьыахтаахтар. Зобтаах киһи элбэх эбит. Ол уугутугар йод тиийбэтиттэн буолуон сөп.
Дьэ, ити курдук, Сыаҥааннаахха кэлбит мобильнай биригээдэ быраастара кэтээн көрүүлэрин үллэһиннилэр. Кинилэр сарсын Оттоох Атаҕынан Абыйга бараллар, салгыы Белай Гора, Ураһалаах дьонун-сэргэтин көрүөхтэрэ.
Олохтоохтортон ыйыттахха, ааспыттааҥҥы быраастар курдук уһуннук көрбөтүлэр, алта эрэ чааска диэри көрдүлэр, онон көрдөрүммэтибит диэччилэр бааллар. Оттон сорохтор көрдөрүнэн, ыалдьар ыйытыктарыгар эппиэт ылан астыммыттар. Ыраах хоту олорор дьоҥҥо мобильнай биригээдэлэр үлэлиир буолбуттара, биллэн турар, абыраллааҕа саарбаҕа суох.
Күндү улууспут дьонугар үрдүгүтүнэн үргүөр үргүйбэтин, анныгытынан аргыар аргыйбатын, дьаҥ-дьаһах тумнан аастын диэн баҕа санаабын этэбин. Чэгиэн-чэбдик буолуҥ!
Анджела РЯЗАНСКАЯ.