Майыардары туох долгутарый?

Улуус баһылыга Владимир Новиков салайааччылаах биригээдэ Кэбэргэнэҕэ Абый улууһун дьаһалтатын 2024 сыллааҕы үлэтин отчуоттаата. Олохтоохтор отчуоту сэргээн иһиттилэр, интэриэһиргиир боппуруостарыгар эппиэттэри ыллылар.

Майыардары туох долгутарый?

 Бастатан, киин балыыһаҕа гинеколог быраас суоҕа улаханнык долгутар. Ону кытта гинекология отделениета үлэлиирин туруорустулар:

Тоҕо улууспут балыыһатыгар гинекология отделение суоҕуй? Оҕолоноллоро чугаһаабыт дьахталлар кыһын массыынаҕа сахсыллан, сайын мотуорунан айаннаан, Белай Горанан Дьокуускайга көтөллөр. Куоракка эрдэ баҕайы тиийэн, төрүөхтэригэр дылы ханна олороллор? Ороскуот бөҕөтө буолабыт. Ийэ дьиэ кэргэнин хаалларан өр баҕайы куоракка сытар. Оҕолор, хаһаайстыба барыта туран хаалар. Аны кып-кыра кыһыл оҕолоох ийэлэр  куораттан кэлэн баран, аны бөһүөлэктэригэр тиийиэхтэрин наада. Дькуускайга ыарыы бөҕө… Туох да көмүскэл суох. Ийэлэр Дьокуускайга эмтэнэ, оҕолоно баралларыттан морально, физически  оҕустарабыт. Бу балаһыанньаттан тахсар кыахтаахпыт дуо?

Олохтоохтор тыа хаһаайыстыбатын сайдыытыгар болҕомтолорун уурдулар. Бу салааҕа буола турар уларыйыылар интэриэһиргэтэллэр.

—   Улууска саха ынаҕа баар дуо? Кинилэри элбэтэр былаан баар дуо?

— От хаачыстыбата мөлтөх, убаһалар өлөллөр, ону кытта тыатааҕы бөһүөлэккэ киирэн дьону аймыыр, республика таһымыгар боппуруоһу туруоран ыытыахха наада. Лицензията да суох. Тыатааҕы проблемата барыбытын долгутар буолла.

— Тыа хаһаайстыбатагар уларыйыы бөҕө буола турар. Дьону үөрэххэ ыытыахтарын сөп дуу? Уопут атыстаһан, сайдыыга тахсыа этибит. Табаны сатаан элбэппэтибит. Уопут атастаһа, билии-көрүү ыла үчүгэй үлэлээх ыстаадаҕабаран уопут атастаһарга ыытыаххытын сөп дуо?

Нэһилиэккэ тутуу, өрөмүөн үлэлэрэ ааспыт сылларга күүскэ бардылар. Ааспыт сылга исписэлиистэргэ анаан дьиэ тутуллуохтааҕа. Ол туох биричиинэнэн тохтообутун чуолкайдастылар.

Россияҕа, Саха сиригэр Аҕа дойдуну көмүскээччи сыла биллэрилиннэ. Быйыл Улуу Кыайыы 80 сылын бэлиэтиибит. Нэһилиэк олохтоохторо бу бэлиэ датанан эмиэ элбэх ыйытыылаахтар.

А5а дойдуну көмүскээччилэргэ анаан Стелла туруоруллара былааннанар дуо?

Хоту улуустар эр бэртэрин бу сэриигэ (СВО) ыыппаттарын курдук туох үлэни ыытыахха сөбүй? Нэһилиэкпит эр дьоно биллэ аҕыйах. Оннооҕор Аҕа дойду Улуу сэритигэр хоту оройуоннартан дьону ылбатахтара. Сүрүн үлэҕэ үлэһиттэр билиҥҥэттэн тиийбэттэр. Онон дьоммутун ыытыахпытын баҕарбаппыт.  Хоту улуустан ыччаппытын, эр дьоммутун ылбаттарын курдук, хоту улуустар бары туруорсуохха диэн сүбэни буларга этии киирдэ.

— Кыайыы сылыгар тэрээһиннэр былааннара ылылынна дуо? Туох күүтэрий?
Сэрии сылын оҕолоругар капитальнай  өрөмүөн көрүллэр дуо? Дьиэ-уот өрөмүөнүгэр урут тыыл ветераннарыгар көмө баар буолара. Аҕа саастаахтарбыт болҕомтоҕо наһаа наадыйаллар. Дьиэлэрэ-уоттара эргэрэн, өрөмүөн эрэйиллэр. Кыайыы 80 сыла үүммүтүнэн туох болҕомто баарый?
— Осетияҕа, Дагестаҥҥа Абый улууһуттан элбэх уол сылдьыбыт  буолуохтаах… Кинилэр ааттарын ааттаан, уордьаннарын туттаран, биллэрэн,  кинилэринэн киэн туттан, патриотическай ииитиигэ туһаныахха диэн этии киирдэ. Билиҥҥи эдэр ыччат, оҕолор маннык  сылдьыбыттар эбит дииллэрин курдук.  Оччоҕо уолаттар санаалара көтөҕүллүө, куттара-сүрдэрэ чэпчиэ этэ.

Уонна, биллэн турар, олох-дьаһах боппуруостара эмиэ турдулар:

Биһиэхэ дневной, ночной диэн арахсар электросчетчиктары атыылыыргыт уонна туруоран биэрэргит буоллар диэн этии киирдэ. Эбэн эттэххэ, кыаммат ыаллары льготалаан дьаһайаргыт буоллар. Ону хантан ылыахпытын сөбүй?

Бу боппуруостарга тустаах салайааччылар уонна исписэлиистэр хаһыат нөҥүө эппиэттииллэрэ буоллар, ордук туһалаах буолуо этэ.  Нэһилиэнньэ үгүс араҥатын долгутар боппуруостар буолалларынан.

 

Дария АЛЕКСЕЕВА